Przedstawianie się

Zasada pierwszeństwa

• hierarchia państwowa (prezydent  państwa, marszałek sejmu, marszałek senatu, posłowie, senatorowie, wojewodowie, prezydenci miast, ...), politycy, dyplomaci, a dalej ekonomiści, profesorowie, artyści, dziennikarze i inni,
• misje dyplomatyczne (ambasadorowie, nuncjusz apostolski i charge d`affaires , czyli osoba pełniąca chwilowo obowiązki szefa misji),
• starszeństwo ambasadorów zależy od daty złożenia listów uwierzytelniających (starszy jest ten, kto przebywa dłużej w kraju urzędowania),
• w jednych krajach dziekanem korpusu dyplomatycznego jest najdłużej przebywający ambasador, w innych ( w Polsce też)- reprezentant papieża- nuncjusz apostolski,
• gość przed gospodarzem,
• gość z zagranicy przed gościem z kraju,
• kobieta przed mężczyzną (kryterium płci w USA nie jest stosowane),
• starszy przed młodszym,
• starszy rangą przed młodszym rangą,
• przy dużej różnicy wieku, starszy mężczyzna przed kobietą,

ale: w domu gospodarz pierwszy wyciąga rękę przy powitaniu,

       w restauracji- gospodarz wchodzi pierwszy i wskazuje miejsce.

Honorowe miejsca

• naprzeciwko drzwi wejściowych,
• jeśli drzwi wejściowe znajdują się z boku, to miejsce honorowe znajduje się naprzeciwko okien,
• po prawej stronie gospodarza,
• chorągiewkę gości umieszcza się po prawej stronie gospodarza,
• jeśli w salonie , przy stoliku kawowym, stoi kanapa i fotele- to miejscem honorowym jest kanapa ( gospodarz powinien usiąść tak, aby gościa mieć po prawej stronie),
• w sali konferencyjnej, po prawej stronie przewodniczącego delegacji siedzi jego zastępca, po lewej następny według starszeństwa,
• w restauracji i kawiarni, najlepsze miejsca są pod ścianami, przodem do sali,
• w wagonie- przy oknie, przodem do kierunku jazdy,
• honorowy gość (pani)- siedzi po prawej stronie gospodarza, honorowy gość (pan)- po prawej ręce pani domu,
• dzieci obsługiwane są na końcu, z wyjątkiem młodych panienek (nie pytane nie odzywają się),

Przedstawianie kogoś-komuś

Przedstawia się osobie ważniejszej- mniej ważną:

   Wskaż dyskretnie lekko opuszczoną lewą ręką osobę mniej ważną, podając jej nazwisko, następnie podniesioną prawą ręką osobę ważniejszą- wypowiedz jej nazwisko.
   Przedstawiając kogoś, niejako ręczymy za niego, nie przedstawiajmy zatem kogoś, znacznej osobie, nie mogąc za niego ręczyć.

• mężczyznę przedstawia się- kobiecie (kobieta nie wstaje z siedzenia, czyni to jednak wobec kobiet w równym wieku, starszej, starszej stanowiskiem, starszego i godnego szacunku pana, ale podczas przedstawiania mężczyzna zawsze wstaje),
• chłopca- dziewczynie,
• młodszego- starszemu (osobie starszej, młody człowiek przedstawia się z imienia i nazwiska, wśród rówieśników tylko z imienia),
• młodszą kobietę- starszej kobiecie,
• samotną- zamężnej ( chyba że osoba samotna jest starsza),
• córkę- synowej,
• nowo przybyłego- już obecnym,
• nowo przybyłego- grupie gości (podczas koktajlu, pan lub pani domu, przedstawiają go i zostawiają w grupie gości, z którą znajdzie wspólny temat),
• studenta-profesorowi,
• ucznia- nauczycielce,
• osobę pojedynczą- małżeństwu,
• osobę pojedynczą- grupie gości,
• młodsze małżeństwo- starszemu małżeństwu (najpierw przedstawiają się sobie obie panie, następnie panowie paniom, na końcu panowie sobie),
• młode małżeństwo-starszej pani,
• panią- drugiej parze (jeśli jedna z pań nie zna drugiej pary, wówczas: panie podają sobie ręce, następnie panowie witają kobiety i na koniec mężczyźni podają sobie ręce),
• dalszych członków rodziny przedstawiamy gościom mówiąc: "mój ojciec, mój brat, moja ciotka Anna Iksińska",
• prominentowi i jego małżonce- państwo domu przedstawiają swoich gości (pan domu dokonując prezentacji gościa- dostojnikowi nie wymienia nazwiska dostojnika, dostojnik podaje rękę osobie prezentowanej),
• spóźniony, po przedstawieniu go przez gospodarza, wita się z sąsiadami przed zajęciem wskazanego miejsca, wymieniając nazwisko, po zakończonym przyjęciu spóźnieni goście są przedstawiani pozostałym,
• przedstawia się córkę po zamążpójściu, a wtedy wymienia ona swoje nazwisko,
• spotykając podczas spaceru z koleżanką- inną koleżankę (możemy powiedzieć koleżance, aby chwilę zaczekała lub przedstawić sobie obie dziewczyny, wtedy osoba towarzysząca może włączyć się do rozmowy lub nie, w zależności od własnej chęci),
• spotykamy znajomego, będąc w towarzystwie przyjaciół- powinniśmy przedstawić przyjaciół, poczynając od najmłodszego wiekiem lub godnością ( jeśli znajomy nie dokonuje prezentacji, należy trzymać się na uboczu),
• nowego pracownika-kierownikowi,
• na równorzędnych stanowiskach, osobę młodszą- starszej,
• gości- gospodarzowi,
• klienta odwiedzającego Cię w biurze- zwierzchnikowi,
• swojego kolegę/koleżankę- klientowi,
• koledze lekarzowi- pacjenta,
• na równym stanowisku, gościa (petenta)- zwierzchnikowi, jeśli nie- gość jest osobą ważniejszą,
• towarzysząc szefowi do obcego stoiska targowego, przedstawiasz szefa-klientowi, jeśli Twój szef stoi znacznie wyżej od Twojego klienta, klienta-szefowi,
• osobę samotną , przedstawiamy wszystkim, o równorzędnej lub wyższej pozycji, poczynając od osoby najwyżej postawionej; kiedy wszystkie nazwiska zostaną wymienione, osoba najwyższa rangą podchodzi do nowo przybyłej i podaje jej rękę, potem kolejno robią to pozostałe osoby,
• grupę praktykantów, wymieniając ich nazwiska- szefowi, po czym szef wita się z nimi kolejno ,
• nowego pracownika- pozostałym przedstawia szef,
• naczelnika-dyrektorowi,
• sekretarka przedstawia (mówiąc: "Proszę się zapoznać") osobę mniej ważną- ważniejszej , według przyjętych reguł,
• sekretarka asystuje przy prezentacji osób na podobnym stanowisku, podobnej płci i niewielkiej różnicy wieku, mówiąc: "Poznajcie się panowie/panie" (osoby poznające się podają ręce , wymieniają nazwiska i ewentualnie miejsca pracy),
• sekretarka przedstawia naczelnika Wolskiego - radcy prawnemu pani Adamskiej ( mężczyznę-kobiecie).
• osobę nam bliższą- osobie mniej znanej (w przypadku dwóch chłopców lub dwóch dziewczyn),
• ukochanego chłopca-szkolnemu koledze,
• przyjaciółkę- koleżance,
• siostrę- znajomej z wczasów, ...,
• dziewczyna przedstawia przyjaciela- członkom rodziny.

ale

wyjątek: ze szczególnych przywilejów korzysta matka. Jej przedstawiamy wszystkich nie wyłączając naszego zwierzchnika, starszych, czy na wysokich stanowiskach. "Pozwól , że ci przedstawię ..., o którym ci tyle opowiadałem/opowiadałam".

i

wyjątek od wyjątku: mamę możemy przedstawić komuś znacznie starszemu ( wiekowej pani profesor, babci koleżanki, starszej od matki nauczycielce, ...).

Przedstawianie się

Przedstawia się:

• kobieta młodsza przedstawia się- starszej (przy czym młodsza -wstaje, siedzi-gdy wita się z osobą młodszą lub w tym samym wieku),
• podchodząc do grupy znajomych, rozmawiających z nieznajomymi, trzeba przywitać się ze znajomymi i poprosić natychmiast o przedstawienie siebie pozostałym osobom,
• jeśli wita się z nami ktoś, kogo nie możemy sobie przypomnieć, lepiej nie przedstawiać się komuś wcale, niż drugi raz,
• w czasie dużych spotkań towarzyskich, goście są przedstawiani lub przedstawiają się sami : "pozwoli pan/pani, że się przedstawię", następnie podajemy sobie ręce, wymieniamy nazwiska, tytuły służbowe , nazwy zakładów pracy,...,
• kobieta nie przedstawia się sama mężczyźnie, chyba, że jest on od niej dużo starszy,
• młodsze małżeństwo przedstawia się starszemu.

Pierwsza/pierwszy podaje dłoń na powitanie

Zawsze osoba ważniejsza podaję rękę osobie mniej ważnej

• kobieta- mężczyźnie,
• osoba starsza- osobie młodszej,
• osoba bardziej poważana,
• ważna osobistość przed kobietą (wówczas wcześniej przedstawiona pani nie mówi "już poznaliśmy się", ale:  "zostałam już panu ministrowi przedstawiona"), '
• 27-letni dyrektor podaje rękę 63-letniej urzędniczce (w miejscu pracy, obowiązuje zasada : przełożony-podwładna),
• w przypadku stanowisk równoległych osoba starsza- młodszej,
• gospodarz podaje rękę gościowi przy powitaniu i pożegnaniu (przychodząc do firmy lub domu prywatnego , jako gość, czekaj aż gospodarz poda Ci rękę),
• w kontaktach służbowych nie jest wskazane obejmowanie lewego ramienia osoby , podając jej prawą dłoń,
• spocone dłonie wytrzyj dyskretnie... w ubranie,
• zignorowanie podanej ręki jest wielkim nietaktem,
• jeśli osoba starsza nie podaje ręki , poprzestańmy na ukłonie,
• kobieta nie musi ściągać rękawiczki witając się z mężczyzną, chyba że wita się ze starszą panią, która jest bez rękawiczek lub je zdjęła,
• witając się z kobietą, która podaje dłoń bez rękawiczki, mężczyzna ściąga swoją, ale gdy podaje dłoń w rękawiczce, może swojej nie ściągać,
• mężczyźni witając się ze sobą nie muszą ściągać rękawiczek, wniosek: dostosowujemy się do osoby, która pierwsza podaje rękę na powitanie,
• w kontaktach służbowych nie jest wskazane całowanie w policzek, ani w rękę,
• nigdy nie całuje się i nie podaje ręki przez stół, czy biurko- obejdź je po przekątnej, albo bokiem, unikaj podchodzenia frontalnego, zwłaszcza do mężczyzny,
• przy powitaniu, dystans dzielący obie osoby wynosi dwie długości przedramienia, po powitaniu powinien wynosić do 1,5 metra.
Witanie się
• mężczyzna wita się i żegna stojąc,
• młodzież płci obojga (do lat 18) wita się i żegna z dorosłymi stojąc, nie dotyczy to znajomego starszego o 2-5 lat,
• jeśli siedzisz w pokoju koleżanki lub kolegi, a tymczasem wracają jej/jego rodzice, wówczas powinnaś/powinieneś pojawić się w drzwiach i powiedzieć "Dzień dobry",
• słowem "cześć" witasz gościa, gdy oboje macie mniej niż 25 lat lub bardzo dobrze znacie się,
• na radosne "cześć" gościa, możesz odpowiedzieć bardziej formalnie, gdy to Ty jesteś szefem,
• formułę "Bardzo mi miło" wypowiada osoba znaczniejsza.
Przechodzenie na "Ty"
• można poprosić osoby starsze , aby zwracały się do nas na Ty, ale nie możemy oczekiwać od nich wzajemności,
• zawsze przechodzenie na Ty proponuje osoba o wyższym statusie,
• bruderszaft umarł śmiercią naturalną i jest sprzeczny z etykietą,
• jeśli jesteś przełożonym/przełożoną, nie proponuj zbyt pochopnie przejścia na Ty, na zakrapianej imprezie integracyjnej, gdy ochłoniesz, możesz tego żałować,
• osoba, której zaproponowano przejście na Ty , pod wpływem alkoholu lub zbytniego rozluźnienia stosunków podczas spotkania towarzyskiego, powinna następnego dnia odnosić się do przełożonego , jak zwykle służbowo, chyba że przełożony pamięta i potwierdzi ten stan rzeczy.
Ukłon
Ukłon bywa: chłodny, pretensjonalny, uniżony, zdawkowy, zgrabny, głęboki, grzeczny, niski, uprzejmy, pełen poszanowania, ...
• młodsi kłaniają się starszym,
• młodsi pracownicy- starszym pracownikom,
• mężczyźni-kobietom,
• studenci-profesorowi,
• podwładny-zwierzchnikowi,
• wchodzący-obecnym niezależnie od płci (dyrektor pozdrawia pracowników, których spotka po drodze; sekretarka ukłoni się kolegom, stojącym w holu; radca ukłoni się woźnej, wykonującej pracę na korytarzu;...),
• wchodzący do pomieszczeń zamkniętych (klasy, mieszkania, sklepu, biura), - obecnym kolegom, uczniom, młodzieży,
• młodsza pani- starszej,
• idący- osobie stojącej ( wyjątkiem jest: uczennica i nauczycielka),
• jadący samochodem- idącemu pieszo,
• wyjątek: na terenie zakładu pracy, kierownik wita zatrudnione pracownice ( z wyjątkiem młodych i świeżo zatrudnionych), pierwszy wita starszego pracownika i starszą, doświadczoną pracownicę,
• kobiecie idącej samotnie - kłania się kobieta idąca w towarzystwie pani lub pana,
• kłaniamy się pierwsi mężczyźnie idącemu w towarzystwie kobiety,
• jeśli osoba , z którą idziemy , kłania się komuś, przyłączamy się do ukłonu , chociaż nie znamy jej ( zarówno kobieta jak i mężczyzna),
• spotykając nauczycielkę- pierwsi kłaniają się uczeń/uczennica, matka odwzajemnia powitanie w tym samym czasie, co nauczycielka,
• gdy nauczyciel zna rodziców ucznia, to kłania im się pierwszy, gdy w analogicznej sytuacji jest nauczycielka, to mężczyzna kłania się zawsze pierwszy,
• osobom , spotykanym kilkakrotnie w ciągu dnia kłaniamy się tylko raz, później można wymienić uśmiech lub inny przyjazny gest lub w ogóle nie reagować,
• mężczyzna mijając znajomego zdejmuje kapelusz lub czapkę z daszkiem prawą ręką, lewą natomiast, gdy kogoś wyprzedza ( aby nie zasłaniać twarzy), nie zdejmuje się beretu, ani czapki,
• rada: kłania się osoba grzeczniejsza.